Periodontoloji (Diş Eti ve Hastalıkları)
PERİODONTOLOJİ NEDİR?
Periodontoloji, dişleri çevreleyen yumuşak ve sert dokuların iltihabi hastalıkları ve bunların tedavisi ile ilgilenen bir diş hekimliği dalıdır.
Dişlerimiz çene kemiklerinde, kemiğin alveoler çıkıntı denilen bölümünün içine gömülüdürler. Ancak dişler kemiğe direkt olarak bağlanmazlar. Alveol kemiği ile dişin kök yüzeyi arasında, liflerden oluşan fibroelastik bir doku vardır. Bu doku "periodontal ligament" adını alır ve otomobillerdeki amortisör gibi işlev görerek, dişler üzerine gelen fonksiyonel kuvvetlerin çene kemiklerine yumuşatılarak iletilmesini sağlar. Bu yapıların üzerini dişeti ve ağız mukozası örter.
Dişleri çevreleyen tüm bu dokular "periodontal dokular" olarak adlandırılır.
SAĞLIKLI DİŞETİ VE PERİODONTAL DOKULAR
Sağlıklı dişeti açık pembe renkte, tıkız kıvamlı, mat, diş ile birleştiği yerde bıçak sırtı gibi sonlanan, kurutularak çıplak göz ile bakıldığında yüzeyinde portakal kabuğundakini andıran pütürler görülen bir dokudur.
Sağlıklı dişeti dişi boyun bölgesinde bir yaka gibi sarar ve burada dişi çevreleyen bir oluk meydana getirir. "Dişeti oluğu" denilen bu yapı, hastalanan dokuda derinleşir ve diş hekiminin hastalığı teşhis etmesi ve tedavi yaklaşımını saptamasında belirleyici rol oynar.
Sağlıklı dişeti, diş fırçalama ile kanamaz!!!
HASTALIKLI DİŞETİ
Periodontal dokular, dişlerin üzerini kaplayan ve "mikrobiyal dental plak" adı verilen birikinti nedeniyle iltihaplanır.
Mikrobiyal dental plak ağızda bulunan bakterilerden, epitel ve diğer hücre döküntülerinden, çeşitli tükürük proteinlerden ve gıda artıklarından oluşan kompleks bir yapıdır. Plağın dişlerin üzerini kaplaması fizyolojik bir süreç olup, önüne geçilmesi mümkün değildir. İlk birkaç saat zararsız olan plak belli bir kalınlığa ulaşınca, içindeki bakteriler iltihaba neden olan toksik maddeler sentezlemeye başlar.
Periodontal hastalıkların çoğunluğu kronik iltihabi hastalıklardır ve çok ileri aşamalara gelmeden, ağrı gibi fark edilebilir belirtiler vermezler. Bu bağlamda periodontal hastalıklar, çok uzun yıllar boyunca ağızda mevcut olup kayda değer bir belirti vermeksizin ilerleyebilirler ve diş kaybına neden olabilirler. Dişeti kanaması, periodontal hastalıkların her aşamasında görülen hemen hemen tek belirtidir.
İltihabın erken dönemlerinde yukarıda sözü edilen dokulardan sadece dişetinin sağlığı bozulur. Bu aşamada hastalık "gingivitis" adını alır.
İltihap, dişeti düzeyinden diğer periodontal dokulara geçince, periodontal ligament ve alveol kemiği de etkilenir. Dişin etrafını saran alveol kemiği erimeye başlar. Bu şekliyle hastalık "periodontitis" adını alır.
Halk arasında "piyore" diye de bilinen hastalık periodontitistir. Periodontitis dişlerin etrafında abseler oluşmasına, dişlerin sallanmasına ve kaybına neden olur.
DİŞETİ HASTALIĞININ BELİRTİLERİ:
1 - Kanama, dişeti hastalıklarının ilk ve en önemli belirtisidir. Sağlıklı dişeti kanamaz. Dişlerinizi fırçalarken, elma yerken veya uykudan uyandığınızda dişetlerinizde kanama oluyorsa, sizde mutlaka bir dişeti sorunu var demektir.
2 - Dişetlerinde kızarma, şişme, yumuşama ve gevşeme. (Sağlıklı dişeti açık pembe renkte olup dişe ve altındaki kemiğe sımsıkı yapışmıştır. Sıkı bir kıvamda olup, üzerinde portakal kabuğuna benzer parlak-pütürlü bir görünümü vardır.)
3 - Dişetlerinde çekilmeler ve buna bağlı olarak açığa çıkan kök yüzeylerinde soğuğa, tatlıya ve ekşiye karşı hassasiyet.
4 - Dişeti kenarında veya dişler arasında, diştaşlarına bağlı olarak oluşan siyah alanlar.
5 - Dişetine parmakla bastırdığınızda, diş ile dişeti arasından püy (iltihap) gelmesi.
6 - Dişlerde sallanmalar, uzamalar ve diş aralarında açılmalar.
7 - Ağızda sürekli olarak kötü bir koku, kötü bir tat.
8 - Başlangıçta ağrı olmamasına karşın, hastalığın ilerlediği durumlarda şiddetli olmayan, fakat sürekli ve rahatsız edici bir ağrı.
Tüm bu problemlerin giderilerek sağlıklı bir yapıya kavuşmanız periontoloji kliniğinin çalışma alanı içindedir.